Ademhalen is een van de meest vanzelfsprekende dingen die we iedere dag, de hele dag door doen. Het is zo vanzelfsprekend dat je het bijna niet fout kunt doen, toch? Fout! Klachten als hoofdpijn, gejaagdheid, hartkloppingen, tintelingen, slaapproblemen en vermoeidheid kunnen allemaal ontstaan ten gevolge van een slechte ademhaling.
Over het algemeen genomen zijn we ook niet heel bewust bezig met onze ademhaling, maar deze maand brengen we daar verandering in. Het thema voor de maand juni is namelijk ‘Ademhaling’. We gaan deze maand onder andere dieper in op de werking van onze ademhaling en waarom het zo belangrijk is voor je gezondheid!
Vandaag bespreken we eerst zaken als je ademhalingsfrequentie, gasuitwisseling in de longen en het verschil tussen een goede en een verkeerde ademhaling.
Ademhalingsfrequentie
Ademhalen gaat volledig automatisch en we zijn ons vaak niet bewust van onze ademhalingsfrequentie. Toch halen sommigen onder ons – in rust – al zo’n 15 tot 20 keer per minuut adem.
Dit is vergelijkbaar met een ademhaling die je hebt wanneer je 20 km per uur fietst. Eigenlijk is zes keer ademhalen per minuut (in rust) normaal.
Naast een hoge ademhalingsfrequentie halen veel mensen ongemerkt ook vaak niet goed adem. Althans, we doen het niet op de meest efficiënte manier.
Tijd dus om wat meer aandacht te besteden aan iets wat we continu doen. Dag in, dag uit.
Gasuitwisseling in de longen
Maar eerst is het goed om te weten dat we door adem te halen zuurstof in ons bloed kunnen opnemen en koolstofdioxide ‘afgeven’. Zoals je misschien wel weet, gebeurt dit met behulp van je longen.
Jouw longen zorgen er namelijk voor dat er gasuitwisseling plaats kan vinden. Zuurstof erin, koolstofdioxide eruit. Dit gebeurt normaal gesproken automatisch en deze basale functie wordt vanuit jouw hersenstam geregeld.
Dit automatische gedrag kan wel beïnvloed worden door verschillende omstandigheden.
Neem bijvoorbeeld lichamelijke inspanning waarbij je spieren meer zuurstof nodig hebben. Hierdoor krijg je automatisch een prikkel om sneller te gaan ademhalen. Dit is nodig om de spieren niet te laten verzuren en de inspanning vol te kunnen houden.
Verkeerde ademhaling
Naast lichamelijke inspanning kan ook stress jouw ademhaling beïnvloeden. Stress kan er namelijk voor zorgen dat je sneller gaat ademhalen en dit kan mogelijk zelfs leiden tot hyperventilatie.
Hierbij raakt de normale gasuitwisseling uit balans en kunnen er symptomen als duizeligheid of tintelingen in vingers, lippen of handen ontstaan. Je ervaart vaak een opgejaagd gevoel en mogelijk zelfs een druk op de borst.
Wanneer dit gebeurt – vaak ten gevolge van een kortstondig moment van stress of inspanning – is dat normaliter geen probleem. De normale ademhaling wordt daarna weer hervat en je lichaam kan zich weer ontspannen.
Dit is anders wanneer je langdurig stress ervaart. Let wel op, dit hebben we vaak zelf niet door. Je denkt misschien niet zoveel stress te ervaren, maar je ademhaling is er wel naar. Denk weer even terug aan de 15 tot 20 keer ademhalen per minuut.
Door langdurig versneld te ademen raakt het lichaam gewend aan de lage koolstofdioxideconcentratie (veroorzaakt door het te snel ademen) in het bloed. Het lichaam wilt op een gegeven moment zelfs koolstofdioxide vasthouden.
Dit zorgt weer voor fysieke klachten zoals hoofdpijn, gejaagdheid, hartkloppingen, tintelingen, slaapproblemen en vermoeidheid. Deze lichamelijk klachten kunnen op den duur weer meer stress veroorzaken.
In deze vicieuze cirkel wil je liever niet belanden. Een goede ademhaling is dus erg belangrijk.
Een goede ademhaling
Wat kunnen we doen om niet in deze vicieuze cirkel te belanden? Juist ja, goed ademhalen. Klinkt eenvoudig, maar hoe doe je dat?
Eigenlijk zijn er twee soorten ademhaling: borstademhaling en buikademhaling. Beide technieken zorgen ervoor dat de longen worden opgerekt en er lucht naar binnen wordt gezogen.
Bij de borstademhaling gebeurt dit met gebruikmaking van de spieren tussen de ribben en de schouderspieren. Door de samentrekking van deze spieren gaat de borstkas omhoog en wat naar voren. Dit kost wel energie, bij zowel het in- als het uitademen.
Vandaar dat de buikademhaling – in rust – vaak als een betere techniek wordt bestempeld. Hierbij wordt je middenrif naar beneden bewogen en gaat de buik naar voren. Alleen bij het uitademen vergt dit wat inspanning, omdat je gebruik maakt van je buikspieren.
Daarnaast heeft de buikademhaling nog een gunstig effect. Deze manier van ademhalen zorgt namelijk voor een kalmerend gevoel. Het opgejaagde gevoel verdwijnt en je kunt je beter ontspannen.
Wat bespreken we volgende week?
In onze volgende blog bespreken we de processen die onze ademhaling beïnvloeden. Waarom heeft het een kalmerend gevoel als ik rustig en via mijn buik ademhaal? Wat gebeurt er met mijn energieverbruik bij een te snelle ademhaling?
Antwoorden op deze vragen en meer lees je in onze volgende blog(s). Houd onze website dus zeker in de gaten!
Het Leef je gezond-programma
Wil je serieus aan de slag en een gezonde leefstijl ontwikkelen? Wij hebben een online programma ontwikkeld waarin we je helpen zelf de regie over je eigen gezondheid te nemen.
Werk dankzij het Leef je gezond-programma in 12 weken toe naar een gezondere, vitalere leefstijl!